Rozwój emocjonalny » Rozwój osobisty - podstawy coachingu

Coach wie, że myśl jest twórcza. Coach wie, że ludzie nie radzą sobie w życiu tylko dlatego, że uważają, że sobie nie poradzą.

ELŻBIETA KOZUBSKA, Coach Rozwoju Osobistego

Rozwój osobisty – podstawy coachingu

Podstawą do wprowadzania zmian i twórczego realizowania się w życiu jest wszechstronna wiedza nie tylko akademicka, ale również dotycząca nas samych. Każdy z nas rodzi się z niezwykłym potencjałem. Każdy z nas dysponuje niezwykłym umysłem. Inteligencja jest cechą natury. Każde dziecko jest inteligentne. Ale czy dzieci o tym wiedzą? Ile razy o tym słyszały w szkole? Czy ty o tym wiesz? Czy ktoś powiedział Ci, że masz inteligentny i mądry mózg? Czy ktoś nauczył cię korzystać z tego, czym obdarzyła Cię Matka Natura? Czym jest rozwój osobisty?

Mówiąc rozwój, nie mamy na myśli kreowania w sobie jakichś nowych jakości. To jest niepotrzebne. Rozwój osobisty to odkrywanie i wyzwalanie potencjału, który już posiadamy (posiadaliśmy zawsze, od dzieciństwa – I faza rozwoju). Jest to nieustanne uświadamianie sobie, że tak naprawdę, to Ja jestem i zawsze byłem w porządku (II faza). Kluczem do odkrywania siebie, jest wiedza o tym, jakie postawy i przekonania blokują nasz potencjał. Rozwój jest to nieustanne uświadamianie sobie swoich szkodliwych przekonań i postaw oraz ich weryfikacja. Proces ten dobrze obrazują eksperymenty przeprowadzane przez naukowców. Słynne są eksperymenty z rybami.

Do akwarium przedzielonego szklaną szybą wrzucono do jednej połowy szczupaka, do drugiej cierniki. Szczupak atakuje, ale odbija się od szyby. Cierniki uciekają, szczupak atakuje znowu itd. Po dwóch godzinach zawraca tuż przed szybą. Po kolejnych dwu godzinach, możemy spokojnie wyjąć szybę. Cierniki są bezpieczne. Szczupak pływa w swojej połowie, cierniki w swojej i nic się nie dzieje... Szczupak nigdy już nie spróbuje zweryfikować swojego nastawienia. Może zagłodzić się na śmierć mając obok pływający obiad. Co blokuje nasz potencjał? To negatywne myśli i przekonania na nasz temat. Są one odwrotnością lekcji z I fazy rozwoju. Te myśli utrwalają w nas przekonanie, że nie mamy wystarczających zdolności, inteligencji, urody itp. Są wynikiem dezaprobaty, którą dostaliśmy w dzieciństwie.

Prof. Andrzej Brodziak z Akademii Medycznej w Katowicach pisze: „Złe samopoczucie, nerwice, depresje, a nawet większość chorób są rezultatem długotrwałego wysiłku i zużycia energii życiowej na kurczowe, natrętne trzymanie się kilku negatywnych myśli, dotyczących siebie samego i swojego głównego dylematu. Jedna z Twoich negatywnych myśli o sobie jest najbardziej raniąca, godząca i szkodliwa. Będzie ona nazywana tutaj „prawem osobistym”. Ta myśl jest kłamstwem, gdyż Twoja prawdziwa natura jest zupełnie odmienna”. Bardzo byśmy chcieli, aby tego kłamstwa w naszym życiu nie było. Robimy wiele, aby je ukryć, by nikt go nie zauważył, a mimo to wiemy, że ta uporczywa myśl trwa. Bo prawo osobiste to taka myśl, którą cały czas musimy sobie potwierdzać, w przeciwnym razie – tak nieświadomie sądzimy – złamalibyśmy prawo naszego życia. Nie jesteśmy pod tym względem wyjątkiem, bo prawo osobiste ma każdy.

Oto najczęściej występujące Prawa Osobiste:

Prawo osobiste: Nie poradzę sobie - Osoby posiadające takie prawo cechują następujące zachowania.

• Bardzo pragną sukcesu, wkładają mnóstwo pracy w różne działania, a mimo to nie mogą go osiągnąć.

• Walczą, ale ponoszą porażki.

• Mimo dużego wysiłku nie udaje im się dokończyć rozpoczętych i często daleko już posuniętych spraw.

Pracując ze studentami czasami zadaję pytanie: od czego będzie zależała twoja praca? Od znajomości – pada często odpowiedź. Tak działa właśnie prawo osobiste: nie poradzę sobie. Prawo osobiste: Jestem głupi/a (mało inteligentny/a lub nieinteligentny/a). To okropne myśleć o sobie, że jest się głupim lub mało inteligentnym. Mamy przecież pełną świadomość tego, że od inteligencji zależy umiejętność uczenia się nowych rzeczy, a więc nasze powodzenie, a jego brak, przekreśla wszelkie możliwości osiągnięcia sukcesu w życiu. Osoby posiadające to prawo osobiste uważają, że są mniej zdolne od innych, nie potrafią się tak szybko uczyć, wykonują wszystko gorzej, z większą trudnością zdają egzaminy. Z jednej strony nie wierzą więc w swoją mądrość i inteligencję, z drugiej starają się to ukryć, bo wstydzą się swojej „głupoty”. Udają, że wszystko wiedzą najlepiej, a każda skierowana do nich rada wywołuje ich nerwową reakcję – złość i agresję – szczególnie gdy dotyczy ich kompetencji czy umiejętności. Ludziom tego rodzaju trudno zrobić karierę, bo albo rezygnowali ze studiów, albo je przerywali, mimo że na uzyskaniu dyplomu ogromnie im zależało.

Prawo osobiste: Jestem brzydka - Myślisz, że jesteś brzydka, nieatrakcyjna lub niezgrabna albo źle ubrana i w ogóle jakaś taka. I niezależnie od tego, czy ubierasz się starannie czy niedbale, masz zasadnicze obiekcje do swego wyglądu zewnętrznego i zawsze znajdziesz pretekst, by stwierdzić: „nigdy nie wyglądam tak dobrze, jak inne”; „niezależnie od tego, co włożę na siebie i tak nie jest to takie, jak trzeba”. Należysz prawdopodobnie do tych osób, które mimo szafy pełnej ciuchów „nie mają co na siebie włożyć”. Nawet jeśli poświęciłaś dużo czasu, by ubrać się starannie, twoje dobre samopoczucie przy pierwszym spotkaniu z ładną dziewczyną ulega zniszczeniu, bo uważasz, że ona jest lepiej ubrana niż ty. Oczywiście prawo to dotyczy również mężczyzn.

Może też istnieć w tobie opór przed kupowaniem ubrań w porządnych, a więc drogich firmach, bo „za tę samą cenę mogę mieć kilka”. Jak dalece to prawo nie ma związku z rzeczywistością, świadczy fakt, że mają je także bardzo piękne kobiety i mężczyźni. Jednak zachwyty nad swoją urodą traktują jak perfidne kłamstwa. Praca nad zneutralizowaniem tego negatywnego kodu: W pracy nad neutralizacją prawa osobistego najważniejsza jest świadomość, że jest to fałszywa negatywna myśl, którą masz na swój temat. Na ironię, uwikłałeś się w nią wtedy, kiedy najmniej na to zasługiwałeś, gdyż byłeś wtedy pięknym, uroczym i niezwykle inteligentnym dzieckiem.

Pierwszym krokiem do zneutralizowania jest akceptacja, że mamy taką myśl na temat siebie. Akceptacja jest warunkiem niezbędnie koniecznym. Procedura pracy z prawem osobistym wygląda następująco: Jeśli jesteś w złym nastroju przez moment skoncentruj się, jaka negatywna myśl powoduje obniżenie się Twojej energii. Kiedy już „złapiesz” tę myśl, uświadom sobie, od kogo ona pochodzi, kto ci to wmówił, w jakich sytuacjach słyszałaś taką opinię o sobie. Dobrze jest przypomnieć sobie, w jakim stopniu uczucia i emocje, których doświadczasz dzisiaj, przypominają te odczuwane w podobnych sytuacjach w dzieciństwie i młodości, i jakie to konkretnie były sytuacje.

Przeprowadzenie takiego śledztwa jest bardzo ważne, bo wszystko to, co sobie uświadomimy, już nad nami nie panuje. Pojmujemy wówczas, że nie jest to prawda o nas, tylko opinie innych osób na nasz temat. Pamiętaj, że bardzo łatwo jest przekonać dziecko, że jest ono nie takie jakie powinno być. Wystarczy dawać dziecku dezaprobatę. Pamiętaj przy tym, że ci, którzy to zrobili, często sami podlegali tym samym prawom. Nikt nie wdusił ci tego „specjalnie”. Jest to raczej wynik nieporadności i niewiedzy. Osoby te są niewinne, tak samo jak Ty jesteś niewinny, że im uwierzyłeś.

Biuletyn Akademii Nauki - www.akademianauki.pl
Opracowanie na podstawie książki Elżbiety Kozubskiej „Dobre życie”.